آسیابهای آیینه ورزان، میهمانخانه و قهوه خانه

تا قبل از سال 1360 در ایینه ورزان سه آسیاب آبی وجود داشت که رونق خوبی به این روستا می داد. این آسیابها با فشار آبی که از آبشار سرقلعه با فشار و شیب زیاد سرازیر می شد می چرخیدند. تا زمان ورود برق سراسری به این روستا و روستاهای اطراف این اسیاب ها کار می کردند. اینجا تنها روستایی بود که روستاییان اطراف گندم خود را پس از برداشت به آسیابهای فعال ان می آوردند تا با تهیه آرد نان سفره خود را تهیه کرده باشند. اهالی روستاهای اطراف با قاطر و الاغ گندم خود را به این اسیابها می آوردند و در انتظار آرد کردن آنها در همین روستا می ماندند و همین رونق اقتصادی به این روستا می داد. تامین نان در آن زمان برای روستایی ها یک نیاز حیاتی بود که نقش آسیابها را دو چندان می کرد. در آیینه ورزان و مکمل آسیابهایش قهوه خانه و میهمانخانه  هم داشت. مکانی در پایین دست امزاده در دل روستا بود که به آن گاراژ می گفتند و بی شباهت به کاروانسرا نبود. روستایی های غیر بومی برای گذران وقت تا آماده شدن آرد شان الاغ و قاطرهایشان را در این کاروانسرا نگهداری می کردند و در قهوه خانه هم پذیرایی می شدند. اگر شب می مانند یک مهمانخانه محلی هم در همانجا بود که در آنجا بی توته می کردند. قهوه خانه و مهانخانه قدیمی رو بروی باغی که هم اکنون زمین بایری است بر خیابان اصلی روبروی خیابان شرقی امازاده عبدالله واقع بود. هم اکنون وقتی در امزاده مراسمی باشد و افراد زیادی حضور می یابند وسایل نقلیه خود را در این مکان پارک می کنند و پیاده به سوی امزاده می روند. ضمنا برخی مواقع مشاهده شده که بساط فروش لباس هم در همین مکان برپا می شود.

با آمدن برق و تغییر نوع کشاورزی روستاییان از کشت گندم به باغداری، چرخهای این آسیابها ایستاد. مرحوم سیف علی صاحب این آسیابها در آن ایام شبانه روز کار می کرد. با ورود برق و تغییر فعالیت کشاورزی کار ایشان هم کساد شد و آسیابهایش ایستاد. هم اکنون هیچ اثری از این آسیابها، قهوه خانه، و میهمانخانه در آیینه ورزان نیست. البته به یمن آب چشمه امامزاده و آبی که همچنان از آبشار سرازیر می شود هنوز آیینه ورزان شاخص و زیبا و پر رونق باقی مانده است. تنها آبشار و آب فروان آن از آن ایام قدیم باقی مانده است و روح زندگی و حیات به این روستا داده است. در این روزها برای بومی ها از خاطرات آن ایام یک شعر هم باقی مانده است:  

ای آیینه ورزان تو گلی - گلی مثال سنبلی - این دم گاراژ ببین - این ملک بی باج ببین - سر قلعه بلند تو - این آب پر زقند تو